
Το brain drain στο επίκεντρο: Δομικά προβλήματα και νέοι δρόμοι επιστροφής

Την πολυπλοκότητα και τις βαθιές ρίζες του φαινομένου του brain drain στην Ελλάδα ανέδειξε το διήμερο συνέδριο «Brain Retain & Regain», που διοργάνωσε το in, με επίκεντρο τη Βιβλιοθήκη της Βουλής (πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο). Η εκδήλωση αποτέλεσε έναν γόνιμο χώρο διαλόγου μεταξύ πολιτικών, ακαδημαϊκών, νέων επιστημόνων και επαγγελματιών, εστιάζοντας στις αιτίες και τις προοπτικές αντιστροφής του φαινομένου της φυγής ταλέντων στο εξωτερικό.
Δομικές αδυναμίες και η «βαλκανοποίηση» της ελληνικής κοινωνίας
Ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τόνισε την εικόνα «βαλκανοποίησης» της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας, επιρρίπτοντας ευθύνες στο κυρίαρχο παραγωγικό μοντέλο. Επεσήμανε ότι για πρώτη φορά μετά τον πόλεμο, οι νέες γενιές αισθάνονται ότι θα ζήσουν χειρότερα από τις προηγούμενες. Προτείνοντας ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης βασισμένο στα τέσσερα «Α»: Ανάπτυξη, Αναδιανομή, Ανθεκτικότητα, Ασφάλεια, ανέδειξε την ανάγκη για ριζικές μεταρρυθμίσεις.
Brain drain: Μια ψήφος δυσπιστίας στο πολιτικό σύστημα
Ο επίσης πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου στάθηκε στην αποξένωση των νέων από τις πολιτικές αποφάσεις, φέρνοντας ως παράδειγμα τη Φινλανδία, όπου η νεολαία συμμετέχει θεσμικά στη λήψη αποφάσεων. «Το brain drain είναι μια ψήφος δυσπιστίας στο πολιτικό σύστημα», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Ερευνητικά δεδομένα και νέα ποιοτικά ευρήματα
Ο διευθύνων σύμβουλος της Metron Analysis, Στράτος Φαναράς, παρουσίασε το δεύτερο μέρος της μεγάλης έρευνας του in, επιβεβαιώνοντας ότι η κύρια αιτία φυγής δεν είναι μόνο οι μισθοί, αλλά συνολικά το εργασιακό και κοινωνικό περιβάλλον. «Οι νέοι δεν βλέπουν στην Ελλάδα χώρο για δημιουργική απασχόληση», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Απόψεις και προτάσεις από το πολιτικό φάσμα
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης στάθηκε στην επιδείνωση της ποιότητας ζωής, λόγω των χαμηλών εισοδημάτων και του υψηλού κόστους διαβίωσης. Ο Αλέξης Χαρίτσης μίλησε για την αφαίμαξη νέων επιστημόνων ως μια χρόνια απώλεια που δεν έχει ανασχεθεί ακόμα. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Κινήματος Δημοκρατών Στέφανος Κασσελάκης πρότεινε έναν νέο ρόλο για την πολιτική: όχι καθοδήγηση της παραγωγής, αλλά υποστήριξη και ενίσχυση της δημιουργικότητας και της επιχειρηματικότητας μέσω υποδομών και θεσμικών πλαισίων.
Άμυνα, ψηφιακό κράτος και νέες τεχνολογίες
Ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας αναφέρθηκε στις ευκαιρίες καριέρας στον χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου τόνισε πως ήδη παρατηρείται επιστροφή νέων στον τομέα της Πληροφορικής, λόγω της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα.
Ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ Θανάσης Κοντογεώργης υπογράμμισε ότι το brain drain συνδέεται άμεσα με την αξιοκρατία, την καθημερινότητα και τις οικονομικές συνθήκες, δίνοντας έμφαση στις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες και τις φοροαπαλλαγές που σχεδιάζονται.
Brain regain: Ευκαιρίες και προϋποθέσεις επιστροφής
Το συνέδριο δεν περιορίστηκε στη διαπίστωση του προβλήματος, αλλά άνοιξε τον διάλογο για το brain regain: την επιστροφή των ταλέντων. Οι επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας, η αμυντική βιομηχανία, τα ψηφιακά αποθετήρια, αλλά και η Βιβλιοθήκη της Βουλής ως ερευνητικό εργαλείο αποτέλεσαν σημεία εστίασης. Αναλύθηκαν επίσης πρακτικές mentoring, αλλά και η ανάγκη για βελτίωση της καινοτομίας, προσβασιμότηταςκαι εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Το συνέδριο ως έναυσμα για αλλαγή
Το «Brain Retain & Regain» λειτούργησε όχι μόνο ως καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, αλλά και ως πλατφόρμα προτάσεων, οράματος και πολιτικής δράσης. Με τη συμμετοχή φοιτητών, νέων επαγγελματιών και πολιτικών, άνοιξε μια σημαντική συζήτηση για το μέλλον της χώρας και την ανάγκη για ένα νέο κοινωνικό και παραγωγικό συμβόλαιο.
(in.gr)