Αλεξάνδρεια και Αθήνα: Δύο πόλεις, ένα μεσογειακό όραμα

Οι πόλεις της Αλεξάνδρειας και της Αθήνας αποτελούν δύο διαχρονικούς πυλώνες στον διάλογο Ανατολής και Δύσης. Από την εποχή των πρώτων εμπορικών αποστολών και φιλοσοφικών ανταλλαγών έως τη σύγχρονη εποχή της πολιτιστικής συνεργασίας, οι δύο αυτές μεσογειακές μητροπόλεις συνεχίζουν να συνδέουν τους λαούς της περιοχής μέσα από έναν αδιάκοπο ρυθμό ανταλλαγής γνώσης, τέχνης και ανθρώπινης εμπειρίας.
Στο πλαίσιο αυτής της μακραίωνης παράδοσης, το Φόρουμ Αλεξάνδρειας και Μεσογείου, που διοργανώθηκε από τη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, σηματοδότησε ένα νέο κεφάλαιο στον μεσογειακό διάλογο. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με αφορμή την επιλογή της Αλεξάνδρειας ως Πρώτης Πρωτεύουσας Πολιτισμού και Διαλόγου στη Μεσόγειο για το 2025 από την Ένωση για τη Μεσόγειο, φέρνοντας στο προσκήνιο τις προοπτικές συνεργασίας για ένα σταθερό και δημιουργικό μέλλον στην περιοχή.
Το Φόρουμ ανέδειξε τον ιστορικό ρόλο της Αλεξάνδρειας ως κέντρου συνάντησης πολιτισμών και σημείου αναφοράς για τη διασύνδεση με την Ελλάδα, καθώς και την ανάγκη συνέχισης αυτής της παράδοσης μέσω του πολιτισμού, της εκπαίδευσης και των τεχνών.
Ένας δεσμός βαθιά ριζωμένος στην ιστορία
Η Αίγυπτος και η Ελλάδα συνδέονται με σχέσεις στρατηγικής σημασίας, που αντλούν τη δύναμή τους από τη μακραίωνη ιστορία των δύο λαών. Οι πόλεις της Αλεξάνδρειας και της Αθήνας ενσαρκώνουν αυτή τη γέφυρα συνεργασίας, που εκτείνεται από το παρελθόν στο παρόν και προβάλλει προς ένα λαμπρό μέλλον.
Η Αλεξάνδρεια, ως λιμάνι της Μεσογείου και σταυροδρόμι πολιτισμών, φιλοξενεί συχνά ελληνικές πολιτιστικές εκδηλώσεις και αποτελεί χώρο ζωντανής μνήμης για τη μακραίωνη ελληνική παρουσία στην Αίγυπτο.
Στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αλεξάνδρειας για τις Μεσογειακές Χώρες, τιμήθηκε πρόσφατα η ελληνικής καταγωγής ηθοποιός Λάιλα Έλγουι, παρουσία του Έλληνα Πρέσβη στο Κάιρο, Νικόλαου Παπαγεωργίου, γεγονός που υπογράμμισε τη συνέχεια των πολιτιστικών δεσμών.
Ο Πρέσβης επεσήμανε ότι η αιγυπτιακή-ελληνική συνεργασία αποτελεί θεμελιώδη πυλώνα περιφερειακής σταθερότητας, εκτεινόμενη σε όλους τους τομείς — από την πολιτική και την οικονομία έως τον πολιτισμό, την εκπαίδευση και την ενέργεια. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην ανάγκη ενιαίου οράματος για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή και η βιώσιμη ανάπτυξη στη Μεσόγειο.
Η ελληνική κοινότητα της Αλεξάνδρειας: Ζωντανή κληρονομιά
Ο Δημήτρης Κάβουρας, Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, τόνισε ότι οι σχέσεις των δύο πόλεων δεν περιορίζονται στο παρελθόν, αλλά αποτελούν πλατφόρμα οικοδόμησης του μέλλοντος.
Η ελληνική κοινότητα υπήρξε αναπόσπαστο μέρος του αιγυπτιακού κοινωνικού ιστού, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της βιομηχανίας, του εμπορίου, της εκπαίδευσης και των τεχνών. Παράλληλα, ίδρυσε σημαντικά φιλανθρωπικά, εκπαιδευτικά και πολιτιστικά ιδρύματα, αφήνοντας ανεξίτηλο αποτύπωμα στην πόλη.
Η συμβολή της αποτυπώνεται ακόμα και σήμερα στην αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της Αλεξάνδρειας, στις τέχνες και στην άυλη πολιτιστική της κληρονομιά, που συνεχίζουν να μαρτυρούν το βάθος των δεσμών μεταξύ των δύο λαών.
Μια πόλη σύμβολο του μεσογειακού διαλόγου
Η Αίγυπτος παραμένει έδαφος ειρήνης και συνύπαρξης, αγκαλιάζοντας τις ξένες κοινότητες σε πνεύμα ελευθερίας και ανοιχτότητας. Η Αλεξάνδρεια, γενέτειρα του Καβάφη, του Ευγένιου Τζεντίλη, του Μαχφούζ, και τόπος όπου συναντήθηκαν πολιτισμοί και ταυτότητες, αποτελεί μέχρι σήμερα σύμβολο μεσογειακής ενότητας και δημιουργικού διαλόγου.
Η σχέση Αθήνας και Αλεξάνδρειας ανανεώνεται σήμερα δυναμικά, ξεπερνώντας τα γεωγραφικά όρια για να αγκαλιάσει τη σκέψη, τη δημιουργικότητα και τη συνεργασία. Μέσα από κοινές πρωτοβουλίες στους τομείς της πολιτιστικής κληρονομιάς, της εκπαίδευσης, της έρευνας και του τουρισμού, οι δύο πόλεις συμβάλλουν ενεργά στη διαμόρφωση ενός βιώσιμου και ειρηνικού μεσογειακού μέλλοντος.
