Ο καλλιτέχνης Γκάρεθ Φούλερ δεν δημιουργεί απλώς χάρτες. Δημιουργεί κόσμους. Με ένα στυλό στο χέρι, υπομονή, περιέργεια και έναν βαθύ σεβασμό για την ταυτότητα του τόπου, αποτυπώνει αυτό που ο ίδιος αποκαλεί «χάρτες του νου» — μοναδικά καλλιτεχνικά έργα, πλούσια σε λεπτομέρεια, συναίσθημα και αφήγηση.

Τα έργα του Φούλερ για πόλεις όπως το Λονδίνο, το Πεκίνο και η Σαγκάη απλώνονται σε καμβάδες ύψους έως και δύο μέτρων και περιλαμβάνουν σχεδόν κάθε οικοδομικό τετράγωνο. Με την ίδια σχολαστικότητα και πάθος, ο Βρετανός καλλιτέχνης αφιέρωσε τρεις μήνες το 2023 στην εξερεύνηση της Ουάσιγκτον, περπατώντας από πέντε έως και τριάντα πέντε μίλια την ημέρα, για να συλλάβει τον παλμό της πόλης και να τον αποτυπώσει στο χαρτί.

Ο χάρτης μιας πρωτεύουσας – και μιας εμπειρίας

Η επιλογή της Ουάσιγκτον ως επόμενης «μούσας» του δεν ήταν τυχαία. «Ήταν κάτι που έπρεπε να κάνω», λέει, «είναι η έδρα της εξουσίας και τα τελευταία πέντε χρόνια έγινε ακόμη πιο σχετική για κάποιον που δεν είναι από τις ΗΠΑ».

Ο Φούλερ περιπλανήθηκε στις γειτονιές και τα πεζοδρόμια της αμερικανικής πρωτεύουσας με τον δικό του τρόπο: παρατηρώντας, σημειώνοντας, συλλέγοντας στιγμές και εντυπώσεις. Χρησιμοποίησε τις ιστορικές πλάκες των αρχικών ορίων της Περιφέρειας ως οδηγό και δεν δίστασε να αναζητήσει το ασήμαντο, το περιθωριακό, το ανεξερεύνητο.

Το αποτέλεσμα ήταν ένας πολύχρωμος και πολυεπίπεδος χάρτης γεμάτος συμβολισμούς: από εμβληματικά κτήρια όπως το Καπιτώλιο και το Ben’s Chili Bowl, έως σκηνές από τον κινηματογράφο, όπως η πισίνα με την αντανάκλαση από το «Forrest Gump», και σάτιρες της καθημερινότητας, όπως ελικόπτερα που παραδίδουν McDonald’s στον Λευκό Οίκο.

Μια πόλη γεμάτη αντιφάσεις και ιστορίες

Ο Φούλερ δεν απέφυγε τις αντιφάσεις: ένα κατάστημα όπλων δίπλα σε ένα κατάστημα κάνναβης· ιερά στη μνήμη αποθανόντων που βρήκε περπατώντας στη γειτονιά του Τρινιντάντ. Μια από αυτές τις αυθόρμητες εμπειρίες τον οδήγησε στον φωτογράφο Λόιντ Γουλφ, του οποίου το έργο εμπλούτισε ακόμη περισσότερο τον χάρτη.

Με την τρυφερότητα ενός ξένου που μαθαίνει από την αρχή την ταυτότητα ενός τόπου και την τόλμη ενός αφηγητή, ο Φούλερ ενσωματώνει προσωπικά βιώματα, κοινωνικά σχόλια, και ιστορικά αποσπάσματα σε κάθε γραμμή του σχεδίου του.

Καθώς εργάζεται πάνω σε κάθε χάρτη για πέντε χρόνια κατά μέσο όρο, ο καλλιτέχνης προσεγγίζει το έργο του ως ένα πολυδιάστατο αφήγημα. Η Ουάσιγκτον δεν αποτελεί εξαίρεση. Όπως λέει ο ίδιος:
«Είναι απλώς η δική μου συμβολή στην ιστορία της πρωτεύουσας».

Ένα έργο που καλεί τον θεατή να συνδεθεί

Ερωτηθείς τι ελπίζει να αποκομίσουν οι θεατές, ο Φούλερ απαντά με σεμνότητα:
«Ως επισκέπτης και ως καλλιτέχνης, απλώς προσπαθώ να πω μια ιστορία. Ελπίζω ότι οι άνθρωποι που βλέπουν το έργο θα μπορέσουν να συνδεθούν με αυτό που έχω σχεδιάσει – και έτσι να συνδεθούν βαθύτερα με τον τόπο και το σπίτι τους».

Οι «χάρτες του νου» του Φούλερ είναι ταυτόχρονα αρχιτεκτονικά πορτρέτα, κοινωνικά σχόλια και εικαστικές αφηγήσεις. Είναι έργα που αποτυπώνουν την πολυπλοκότητα των πόλεων μέσα από ένα προσωπικό, σχεδόν ποιητικό φίλτρο. Δεν είναι τυχαίο που πολλοί τα χαρακτηρίζουν «μαγικά» — και μάλλον έχουν απόλυτο δίκιο.

(www.in.gr)