
Η Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας θεσμοθετείται από την UNESCO – Μια ιστορική δικαίωση

Με μία ιστορικής σημασίας απόφαση, η UNESCO ενέκρινε την καθιέρωση της «Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας», αναγνωρίζοντας για πρώτη φορά με τέτοιο θεσμικό κύρος τη συμβολή της ελληνικής στη διαμόρφωση της πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί τη θεσμική επικύρωση πολυετών προσπαθειών με επικεφαλής τον ομογενή καθηγητή Γιάννη Κορίνθιο, ο οποίος με όραμα και επιμονή ανέδειξε την ανάγκη διεθνούς αναγνώρισης της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμικού της φορτίου.
Η απόφαση αυτή της UNESCO δεν είναι απλώς μια τυπική κατοχύρωση. Συνοδεύεται από ένα εκτενές σκεπτικό που περιλαμβάνει ρητές παραδοχές για την ιστορική συνέχεια της ελληνικής, τη γλωσσική της δομή, τη διαχρονική της συμβολή στην επιστήμη και την τέχνη, καθώς και τον ρόλο της ως θεμελιώδους φορέα αξιών, ιδεών και ταυτότητας. Αυτή η προσέγγιση, που μέχρι σήμερα δεν είχε υιοθετηθεί επίσημα από κάποιον διεθνή οργανισμό τέτοιου βεληνεκούς, προσδίδει νέο βάθος και κύρος στη θέση της ελληνικής στον παγκόσμιο πολιτιστικό χάρτη.
Η στήριξη της πρότασης από 87 κράτη-μέλη της UNESCO ενισχύει την καθολικότητα της πρωτοβουλίας και αντανακλά τη διεθνή αναγνώριση της σημασίας της ελληνικής γλώσσας. Στο σκεπτικό της πρότασης αναφέρεται ότι η ελληνική δεν είναι απλώς μία από τις αρχαιότερες γλώσσες με αδιάσπαστη προφορική και γραπτή παράδοση, αλλά και ένας ζωντανός οργανισμός με εξαιρετική δομή, πλούσιο λεξιλόγιο και παγκόσμια επίδραση. Το ελληνικό αλφάβητο αποτέλεσε καθοριστική πολιτιστική καινοτομία, επηρεάζοντας καθοριστικά την ανάπτυξη της φωνητικής γραφής και την παγκόσμια ιστορία.
Η ελληνική λειτούργησε ως lingua franca επί αιώνες, από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου έως την Οικουμένη των Ρωμαίων και την Αναγέννηση, ενώ αποτέλεσε βασικό όχημα διακίνησης των Ευαγγελικών κειμένων και φιλοσοφικών στοχασμών του Διαφωτισμού. Ακόμη και σήμερα, η ελληνική είναι η γλώσσα από την οποία αντλούν οι περισσότερες επιστήμες για τη δημιουργία διεθνούς ορολογίας – από την ιατρική και τη βιολογία έως την κβαντική φυσική και τις ανθρωπιστικές επιστήμες.
Η θεσμοθέτηση της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας δεν είναι απλώς μια πολιτιστική συμβολική κίνηση. Είναι η αναγνώριση του καθοριστικού ρόλου που διαδραμάτισε η ελληνική στη διατύπωση και διάδοση εννοιών-κλειδιά του παγκόσμιου πολιτισμού, της επιστήμης, της φιλοσοφίας και της δημοκρατίας. Η καθιέρωση αυτής της ημέρας –που τιμάται κάθε χρόνο στις 9 Φεβρουαρίου, ημέρα μνήμης του Διονυσίου Σολωμού– αποκτά πλέον διεθνές κύρος, αναβαθμίζοντας τη θέση της ελληνικής γλώσσας στην παγκόσμια συνείδηση.
Η προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση ενισχύθηκε συστηματικά τους τελευταίους μήνες με την υποστήριξη της ελληνικής κυβέρνησης και την επιμονή του Μόνιμου Αντιπροσώπου της Ελλάδας στην UNESCO, κ. Γιώργου Κουμουτσάκου, ο οποίος εφάρμοσε μια μεθοδική στρατηγική εξασφάλισης υποστήριξης από κάθε ήπειρο. Το γεγονός ότι οι γλώσσες με θεσμοθετημένες παγκόσμιες ημέρες είναι κυρίως γλώσσες εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων καθιστά την ελληνική εξαίρεση – η αναγνώρισή της βασίζεται αποκλειστικά στην ποιοτική της συμβολή στον παγκόσμιο πολιτισμό.
Η καθιέρωση της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας από την UNESCO δεν είναι το τέλος, αλλά η απαρχή για έναν νέο, συστηματικότερο διεθνή διάλογο γύρω από τη σημασία της γλώσσας ως πυρήνα πολιτισμού. Και σε αυτό το διάλογο, η ελληνική θα έχει πλέον μία ισχυρή, θεσμικά κατοχυρωμένη φωνή.