
Ιστορικά Αρχεία της Ανατολικής Μεσογείου: Μια Νέα Πρωτοβουλία για την Ψηφιακή Τεκμηρίωση

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η πρώτη δημόσια παρουσίαση των Ελληνικών Ιστορικών Αρχείων της Ανατολικής Μεσογείου (ΕΛΙΑΜ) την Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου 2025 στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων. Η εκδήλωση ανέδειξε τη σημασία αυτής της νέας επιστημονικής πρωτοβουλίας, η οποία αποσκοπεί στη διατήρηση και ανάδειξη της ελληνικής παρουσίας στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω της ψηφιοποίησης και της μελέτης ιδιωτικών συλλογών φωτογραφιών και άλλων ιστορικών τεκμηρίων.
Τα ΕΛΙΑΜ ιδρύθηκαν από τους ιστορικούς Αλέξανδρο Κιτροέφ και Άγγελο Νταλαχάνη, καθώς και την ανθρωπολόγο Ειρήνη Χρυσοχέρη. Στόχος τους είναι η συστηματική καταγραφή και ψηφιακή διάσωση πολύτιμων ιστορικών τεκμηρίων, συμβάλλοντας στην επιστημονική έρευνα και την πολιτιστική κληρονομιά. Η δράση τους περιλαμβάνει την ψηφιοποίηση και διάθεση του αρχειακού υλικού μέσω της ιστοσελίδας www.eliam.gr, ενώ παράλληλα προωθεί επιστημονικές και πολιτιστικές πρωτοβουλίες που εμπλουτίζουν την κατανόηση της ελληνικής ιστορικής εμπειρίας στην περιοχή.
Στην εκδήλωση απηύθυναν χαιρετισμό και τοποθετήθηκαν διακεκριμένοι ομιλητές, μεταξύ των οποίων οι Στέφανος Ταμβάκης (τέως πρόεδρος του Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού και επίτιμος πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας), Κωστής Καρπόζηλος (ιστορικός, πρώην διευθυντής των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας – ΑΣΚΙ), Καλλιόπη Αμυγδάλου (ιστορικός της αρχιτεκτονικής, επίκουρη καθηγήτρια στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο) και Ματθίλδη Πυρλή (αρχειονόμος του ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ).
Την παρουσίαση των ΕΛΙΑΜ ανέλαβαν οι συνιδρυτές του φορέα, Άγγελος Νταλαχάνης (ιστορικός, κύριος ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας – CNRS), Αλέξανδρος Κιτροέφ (ιστορικός, ομότιμος καθηγητής του Haverford College) και Ειρήνη Χρυσοχέρη (ανθρωπολόγος, Goldsmiths, University of London). Οι ομιλίες τους ανέδειξαν την ανάγκη διάσωσης και μελέτης των ελληνικών ιστορικών αρχείων της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς και τον ρόλο της τεχνολογίας στη διαχείριση της πολιτιστικής μνήμης.
Η επιτυχία της εκδήλωσης επιβεβαιώνει τη σημασία της πρωτοβουλίας των ΕΛΙΑΜ, η οποία φιλοδοξεί να καταστεί κεντρικός επιστημονικός κόμβος για τη μελέτη της ελληνικής παρουσίας στην Ανατολική Μεσόγειο, αξιοποιώντας σύγχρονες μεθόδους ψηφιακής τεκμηρίωσης και αρχειακής έρευνας.