Στην Ελλάδα βρίσκεται πλέον ο χάλκινος γρύπας από την Ολυμπία, ο οποίος κατέληξε στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης έπειτα από μια μακρά διαδρομή και αλλαγές κατόχων που διήρκεσαν για περισσότερο από έναν αιώνα. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό τεχνούργημα του 7ου π.Χ. αιώνα, το οποίο παραδόθηκε στην υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη σε ειδική τελετή στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, επισφραγίζοντας έτσι την επιτυχημένη διεκδίκησή του από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Νωρίτερα, μια ακόμη ελληνική αρχαιότητα παραδόθηκε στην υπουργό Πολιτισμού σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στην ελληνική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον, ενώ ακολούθησε ο επαναπατρισμός έντεκα αρχαίων αντικειμένων στην Ελλάδα κατόπιν απόφασης της Εισαγγελίας της Νέας Υόρκης. Στην τελετή παράδοσης των αρχαιοτήτων πραγματοποιήθηκε και η παρασημοφόρηση του ελληνικής καταγωγής Βοηθού Εισαγγελέα Νέας Υόρκης, Μάθιου Μπογδάνος, για τη συμβολή του στην πάταξη της διεθνούς αρχαιοκαπηλίας.

Με ύψος 25,8 εκατοστά, η κεφαλή γρύπα αποτελεί ένα από τα καλύτερα σωζόμενα έργα του είδους της. Το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης αναφέρει πως προέρχεται από έναν χάλκινο αναθηματικό λέβητα, ένα από τα εντυπωσιακά αφιερώματα των αρχαίων ελληνικών ιερών κατά την περίοδο από τον 8ο έως τον 6ο π.Χ. αιώνα.

Η ανακάλυψή του χρονολογείται στον Δεκέμβριο του 1914, όταν ο επιμελητής του Μουσείου Ολυμπίας, Θ. Καραχάλιος, εντόπισε την κεφαλή του γρύπα στην κοίτη του ποταμού Κλαδέου, κοντά στο Γυμνάσιο της αρχαίας Ολυμπίας. Παρά τις γνωστές συνθήκες εύρεσής του, το αρχαίο αντικείμενο ακολούθησε μια διαδρομή αμφίβολης νομιμότητας. Από την αρχαία Ολυμπία βρέθηκε να πωλείται το 1936 στην Αθήνα, ενώ αργότερα αποκτήθηκε από συλλέκτες στις Ηνωμένες Πολιτείες, μέχρι να καταλήξει στο Μητροπολιτικό Μουσείο ως κληροδότημα το 1972.

Οι αποδείξεις που παρουσίασε το Υπουργείο Πολιτισμού στις αμερικανικές αρχές οδήγησαν στην απόφαση για την επιστροφή του γρύπα στην Ελλάδα, επισφραγίζοντας τις προσπάθειες του ελληνικού κράτους για την αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Σήμερα είναι γνωστές περισσότερες από εξακόσιες χάλκινες κεφαλές γρυπών από αναθηματικούς λέβητες, με πολλές από αυτές να έχουν βρεθεί στα ιερά του Δία στην Ολυμπία και της Ήρας στη Σάμο. Οι γρύπες, μυθολογικά πλάσματα με κεφάλι αετού και σώμα λιονταριού, θεωρούνταν σύμβολα δύναμης και γενναιότητας και φαίνεται ότι έφτασαν στην Ελλάδα από τη Μεσοποταμία, ενώ εμφανίζονται επίσης στην Περσία και την Αίγυπτο ήδη από το 3000 π.Χ. Στην ελληνική τέχνη, η απεικόνιση των γρυπών εντοπίζεται ήδη στη Μινωική Κρήτη, όπως αποδεικνύουν οι τοιχογραφίες στο Ανάκτορο της Κνωσού και τα μυκηναϊκά σφραγιστικά δακτυλίδια.

(mononews.gr)