Τυχεροί όσοι παρακολούθησαν τη διάλεξη της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Κρήτης κυρίας Τζελίνας Χαρλαύτη, στον αύλειο χώρο των Ξενώνων της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας. Με τίτλο της ομιλίας της «BUSINESS NETWORKS OF THE GREEK DIASPORA IN THE EASTERN MEDITERRANEAN», η δεινή ομιλήτρια ανέπτυξε το θέμα της με επιχειρήματα, άρτια γνώση και επιστημονική τεκμηρίωση.

Αρχικώς το λόγο πήρε ο Αναπληρωτής Γραμματέας της Ελληνικής Κοινότητας, κ. Δημήτριος Κάβουρας, ο οποίος με περισσή ευγένεια ως οικοδεσπότης και συνδιοργανωτής, αναφέρθηκε στο ισχυρό εκτόπισμα που είχε η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας, καθώς οι εδώ Έλληνες, αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό κεφάλαιο, το οποίο για πολλούς είναι μάλλον άγνωστο, στη σύγχρονη Αίγυπτο. Η Ελληνική Κοινότητα ήταν από τις μεγαλύτερες ξένες κοινότητες σε μια πολυπολιτισμική και πολυεθνική Αίγυπτο. Μεταξύ άλλων ο κ. Κάβουρας τόνισε: «Tην αξιοσημείωτη γεωγραφική διασπορά των Ελλήνων σε όλη την Αίγυπτο, με Έλληνες εμπόρους, αρτοποιούς ή παντοπώλες παρόντες στα πιο απομακρυσμένα μέρη των αιγυπτιακών επαρχιών».

Ειδική μνεία έκανε για την Αλεξάνδρεια που όπως είπε σε μια αποστροφή του λόγου του «Η μεγαλύτερη συγκέντρωση Ελλήνων ήταν στην Αλεξάνδρεια. Οι πλουσιότεροι διέμεναν στο Quartier Grec, ενώ πολλοί Έλληνες της μεσαίας τάξης ζούσαν στο προάστιο Ibrahimiya που φιλοξενούσε χιλιάδες Έλληνες της μεσαίας και κατώτερης τάξης. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι και ιδιαίτερα οι Έλληνες έφτασαν στην Αλεξάνδρεια τον 18ο αιώνα και η μετανάστευση εντάθηκε τον 19ο, επί βασιλείας του Μοχάμεντ Άλι, που ήταν ο μεταρρυθμιστής της σύγχρονης Αιγύπτου. Επιπλέον, η Αλεξάνδρεια ως λιμάνι και κύριος κόμβος της χώρας, είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο διάσημα λιμάνια της Μεσογείου. Οι Έλληνες διέπρεψαν σε αμέτρητους οικονομικούς τομείς, όπως η καλλιέργεια, η εφεύρεση των σημαντικότερων ποικιλιών, η παραγωγή, η μεταποίηση και το εμπόριο βαμβακιού, καπνού και σιτηρών, η βιομηχανία ποτών, ο χρηματοοικονομικός τομέας, καθώς και μια πληθώρα οικονομικών και εμπορικών δραστηριοτήτων».

Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε και στο εξής γεγονός: «Επειδή ο ελληνικός πληθυσμός της Αλεξάνδρειας αυξανόταν, υπήρχε αυξημένη ανάγκη για τη δημιουργία μιας οργάνωσης για την υποστήριξη των λιγότερο ευνοημένων. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων της Αλεξάνδρειας ανήκε στη μεσαία, κατώτερη μεσαία και εργατική τάξη.
Κατά συνέπεια, πριν η Ελληνική Κοινότητα Αλεξάνδρειας συγκροτηθεί σε οργάνωση, οι Έλληνες της Αλεξάνδρειας, που ιδρύθηκαν με πρωτοβουλία ορισμένων πρωτοπόρων, μεταξύ των οποίων και ο Μιχαήλ Τοσίτσας, αποφάσισαν να χτίσουν ένα νοσοκομείο, ένα σχολείο και μια μεγάλη εκκλησία. Τα δύο αυτά ιδρύματα και η εκκλησία θεωρούνται η πρώτη οργανωμένη δράση της κοινότητας.

Οι πλούσιοι Έλληνες της Αιγύπτου βρέθηκαν στο επίκεντρο της ευεργεσίας κατά τον 19ο αιώνα, τόσο στην Αίγυπτο όσο και στην Ελλάδα. Δωρητές ήταν οι Γεώργιος Αβέρωφ, Μιχαήλ Τοσίτσας, Νικόλαος Στουρνάρης, Εμμανουήλ Μπενάκης, Ιωάννης Χωρέμης, Μίκης Σαλβάγκος, Οικογένεια Λαγουδάκη, Νικόλαος Καζούλλης, Σαρσυλιανός, αδελφοί Σπερτσοπούλου, οικογένεια Κότσικα και πολλοί άλλοι.
Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξάνδρειας, στα 180 χρόνια της φέτος, εξακολουθεί να διατηρεί ενεργό το αρχικό πεδίο ύπαρξής της: έναν φιλανθρωπικό και εκπαιδευτικό οργανισμό που προωθεί την πολιτιστική κατανόηση και συνεργασία μεταξύ της αγαπημένης μας Αιγύπτου και Ελλάδας».
Ακολούθως γνώρισε στο κοινό την αξιότιμη καθηγήτρια κυρία Τζελίνα Χαρλαύτη, αναφερόμενος στο βιογραφικό της: «Είναι Διευθύντρια του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Έρευνας και Τεχνολογίας-Ελλάς (ΙΤΕ) από το 2017 και μέλος της Academia Europaea από το 2022. Έχει αποφοιτήσει από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και έχει ολοκληρώσει τις μεταπτυχιακές της σπουδές στα Πανεπιστήμια του Cambridge (M.Phil.) και της Oxford (D.Phil.).

Ξεκίνησε την ακαδημαϊκή της σταδιοδρομία στο Πανεπιστήμιο Πειραιά (1990-2002), συνέχισε στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο (2003-2018) και σήμερα είναι Καθηγήτρια Ναυτικής Ιστορίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Διετέλεσε Πρόεδρος του International Maritime Economic History Association (2004-2008). Ήταν Επισκέπτρια Συνεργάτης στο All Souls College του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και Alfred D. Chandler, Jr., International Visiting Scholar στο Business History Program, Harvard Business School. Έχει δημοσιεύσει 31 βιβλία σε αγγλικούς, καναδικούς και ελληνικούς εκδοτικούς οίκους και πάνω από 70 άρθρα σε επιμελημένους τόμους και διεθνή περιοδικά με κριτές. Τα τελευταία της βιβλία είναι το Creating Global Shipping: Aristotle Onassis, the Vagliano Brothers and the Business of Shipping, c.1820-1970, Cambridge, Cambridge University Press, 2019 και Onassis Business History, 1924-1975, Leiden, Brill, 2023.

Στο τέλος ευχήθηκε καλή επιτυχία στη διάλεξη και προσκάλεσε την ομιλήτρια στο βήμα.
Η καθηγήτρια κα. Χαρλαύτη πραγματοποίησε μια εξαιρετική ομιλία, την οποία άπαντες παρακολούθησαν με ξεχωριστό ενδιαφέρον. Αναφέρθηκε στην οικονομική, κοινωνική και επιχειρηματική δράση των Ελλήνων της Διασποράς στη Μεσόγειο. Επίσης ιδιαίτερη αίσθηση έκανε η επιστημονική αναφορά της στην σπουδαία εξάπλωση της ελληνικής ναυτοσύνης στη Μαύρη Θάλασσα, στη Βρετανία και αναντίρρητα στην Ανατολική Μεσόγειο. Ένα γεγονός που προσέδωσε επιπλέον κύρος και γόητρο στην κυριαρχία των Ελλήνων, οι οποίοι θεμελίωσαν την επιχειρηματικότητα με την ικανότητά τους να επικρατήσουν, σφραγίζοντας με την δράση τους ολόκληρες εποχές και δημιουργώντας όνομα σπουδαίο στα μεγάλα λιμάνια της Μεσογειακής λεκάνης.

Τόνισε με έμφαση το αποτέλεσμα όλης αυτής της εξαίρετης ναυτοσύνης, που έφερε στο προσκήνιο τους μετέπειτα μεγάλους επιχειρηματίες της θάλασσας, όπως ο Αριστοτέλης Ωνάσης, ο οποίος κατέστη διάσημος σε όλο τον κόσμο με την εφοπλιστική του δύναμη.
Ήταν μια ομιλία η οποία προσέφερε πολλά όσον αφορά στη γνώση των Ελλήνων της Διασποράς, των οποίων η παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο και όχι μόνο, έθεσε όλες τις βάσεις για την εξέλιξη του επιχειρηματικού, κοινωνικού και γενικότερα πολιτισμικού Ελληνισμού.
Στο τέλος η κυρία Χαρλαύτη, δέχθηκε ερωτήσεις απ το κοινό στις οποίες απάντησε με ευκρίνεια, επιστημοσύνη και απόλυτη τεκμηρίωση.

Παρευρέθησαν εκ μέρους της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, εκτός του Αναπληρωτή Γραμματέα κου. Δημήτρη Κάβουρα, που ήταν και συνδιοργανωτής, ο Γενικός Γραμματέας κ. Νικόλαος Κατσιμπρής, ο Διευθυντής κ. Γεώργιος Μπούλος. Επίσης με την παρουσία τους τίμησαν την εκδήλωση: η καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κρήτης κα κα. Ειρήνη Βιλτανιώτη, η Διευθύντρια του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού Αλεξανδρείας κα. Σταυρούλα Σπανούδη, η αρχαιολόγος κα. Πέπη Παπακώστα, και άλλοι.

(ekalexandria.org)