Η περιουσία στο εξωτερικό στο στόχαστρο της ελληνικής εφορίας

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Αν κάνετε φορολογική δήλωση (και) στην Ελλάδα θα πρέπει τώρα να δηλώνετε και την περιουσία και το εισόδημα που έχετε στην Αυστραλία ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα του εξωτερικού

Από “ανάκριση” περνάει τους κάτοικους εξωτερικού και όχι μόνο  το υπουργείο Οικονομικών με μια σειρά αλλαγών που έχει φέρει στις φετινές φορολογικές δηλώσεις.

Πρόκειται για τον περίφημο κωδικό (029-030) του εντύπου Ε1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ο οποίος έρχεται να φέρει νέα αναστάτωση στους φορολογούμενους. Θυμίζουμε το πρώτο “σοκ” που αφορά στα στοιχεία που ζητάει η εφορία πριν ξεκινήσει η υποβολή της δήλωσης και για τις διαδικασίες που ενδεχομένως να χρειάζεται να γίνουν στο μητρώο της Δ.Ο.Υ. .

Η ιστορία του κωδικού

Ο περίφημος κωδικός (029-030)  του εντύπου Ε1, αναφέρει την ερώτηση “Έχετε εισοδήματα ή και περιουσία (ακίνητα καταθέσεις κλπ) στην αλλοδαπή;” και αφορά όλους τους φορολογούμενους που κάνουν δήλωση στην Ελλάδα, είτε είναι φορολογικοί κάτοικοι της χώρας μας είτε άλλου κράτους.  Είναι πληροφοριακού χαρακτήρα, δηλαδή δεν επηρεάζει με κάποιον τρόπο το αποτέλεσμα του υπολογισμού του φόρου και υπάρχει μόνο για το ενδεχόμενο η απάντηση του να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά σε περιπτώσεις ελέγχου.

Στις ελληνικές δηλώσεις έκανε την εμφάνιση του το οικονομικό έτος 2011 (για τα εισοδήματα της χρονιάς 2010) και τότε ήταν που όσοι έκαναν δήλωση στην Ελλάδα κλήθηκαν να απαντήσουν  στο ερώτημα αυτό για πρώτη φορά. Εκείνη την εποχή η ερώτηση είχε τη μορφή “Έχετε περιουσία (ακίνητα καταθέσεις κλπ) στην αλλοδαπή;”. Απουσίαζε η λέξη εισόδημα η οποία προστέθηκε στο φετινό έντυπο και ήταν μια από τις σημαντικότερες διαφοροποιήσεις, καθώς πλέον υποχρεώνει τους φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας να το επιλέξουν αν έχουν εισόδημα στο εξωτερικό.

Εάν ανατρέξει κανείς στις επίσημες οδηγίες συμπλήρωσης του κωδικού αυτού όπως τις έχει εκδώσει το υπουργείο Οικονομικών, τότε θα δει το παρακάτω:

“Επιλέξτε “X” πάνω στη λέξη “ΝΑΙ” στην περίπτωση που εσείς ή/ και η σύζυγός σας αποκτάτε εισοδήματα ή/και έχετε περιουσία (ακίνητα ή καταθέσεις κλπ) στην αλλοδαπή και επιλέξτε ή συμπληρώστε τη χώρα. ”

Μια ενδιαφέρουσα πληροφορία, αδύνατον να τη φανταστεί κανείς προκύπτει από τη συνέχεια των οδηγιών:

“Οι κωδικοί αυτοί συμπληρώνονται και από τους φορολογούμενους 
που έχουν επενδύσει, μέσω ημεδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, σε χρηματοοικονομικά μέσα αλλοδαπού εκδότη (μετοχές, ομόλογα, λοιπά χρεόγραφα). Κατά τη συμπλήρωση αυτών των κωδικών, θα εμφανίζεται μήνυμα ως εξής “Η Ελλάδα λαμβάνει ετησίως πληροφορίες εισοδημάτων από τις Αρμόδιες Αρχές Κρατών Μελών της ΕΕ και τρίτων χωρών στο πλαίσιο εφαρμογής της διεθνούς διοικητικής συνεργασίας.”

Το παραπάνω σημαίνει ότι ακόμα και κάποιος που έχει επενδύσει κάποια χρήματα σε μετοχές μέσω μιας ελληνικής τράπεζας ενδέχεται να πρέπει να συμπληρώσει τον κωδικό. Αυτό σε περίπτωση που η τράπεζά του, έχει επενδύσει τα χρήματα σε μετοχές που έχουν εκδοθεί στην αλλοδαπή κάτι που θα πρέπει να διερευνήσει.

Η σημαντική αλλαγή

Ποιο είναι όμως το τόσο σημαντικό που συμβαίνει φέτος και αλλάζει τόσο την κατάσταση; Η απάντηση κρύβεται στις λεπτομέρειες της συμπλήρωσης της δήλωσης. Από την φετινή χρονιά όταν επιλέγει ένας φορολογούμενος αυτό το πεδίο, δηλώνοντας ότι έχει περιουσία ή εισόδημα στην αλλοδαπή, τότε του ανοίγει ένα νέο μενού από το οποίο καλείται να επιλέξει την χώρα ή τις χώρες στις οποίες έχει την προέλευση της περιουσίας του αναλυτικά. Να διευκρινίσουμε πως δεν του ζητούνται πληροφορίες όπως το είδος ή το ποσό της περιουσίας αλλά μόνο η χώρα προέλευσης.

Θα μπορούσε κάποιος εύλογα κάνοντας τον συνήγορο του διαβόλου, να ρωτήσει, μα γιατί πια είναι τόσο κακό να ερωτάται κανείς για τη χώρα προέλευσης της περιουσίας.

Για τους φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας θα μπορούσε ενδεχομένως κανείς να επικαλεστεί ότι αυτή η πληροφορία δύναται να ζητείται, γιατί βοηθάει τις ελληνικές αρχές να εντοπίσουν αλλαγές στην περιουσία στην αλλοδαπή και να ενισχύσει τον ρόλο του ελέγχου.

Για τους κατοίκους εξωτερικού όμως που έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας στην Ελλάδα  εγείρει ένα σημαντικό θέμα καθώς η Ελλάδα δεν έχει αντικείμενο φορολόγησης ή οποιουδήποτε ελέγχου στα εισοδήματα αλλοδαπής τους παρά μόνο στα εισοδήματα από πηγές Ελλάδας. Έτσι αναρωτιέται κανείς τι θα χρησιμεύσει στις ελληνικές αρχές αυτή η πληροφορία για το σε ποια χώρα ή χώρες έχει περιουσία και κατά πόσο ο κάτοικος εξωτερικού είναι υποχρεωμένος να δηλώσει τέτοιες πληροφορίες.

Το μείζον πρόβλημα

Δεν είναι λίγοι οι φορολογούμενοι, κάτοικοι εξωτερικού, που έχουν προβληματιστεί έντονα από αυτήν την ερώτηση. Αρκετοί εξ αυτών ζουν δεκαετίες μακριά από την Ελλάδα και σε χώρες όπου η προστασία των προσωπικών δεδομένων έχει σημαντική διάσταση και δυσκολεύονται να κατανοήσουν γιατί η ελληνική εφορία τους ζητάει να ενημερώσουν σε ποιες χώρες έχουν περιουσία παγκοσμίως.

Ενδεχομένως οι ελληνικές αρχές να πρέπει να αναθεωρήσουν τις συγκεκριμένες οδηγίες αν όχι για όλους τους φορολογούμενους, τουλάχιστον για τους κατοίκους εξωτερικού.

* Ο  κ. Γιώργος Καράμπελας  είναι διευθύνων σύμβουλος του Γραφείου Καράμπελα (www.taxnet.gr)

Πηγή: capital.gr