Τη χρησιμότητα και τις ωφέλειες από την εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της Αυστραλίας, υπερθεματίζει ο καθηγητής Βρασίδας Καραλής, διευθυντής της Έδρας Νέων Ελληνικών και Βυζαντινών Σπουδών του Πανεπιστημίου Σίδνεϊ.

Ο κ. Καραλής εκτιμά ότι, συν τοις άλλοις, «η γνώση της Ελληνικής βελτιώνει τον τρόπο που σκεφτόμαστε στα Αγγλικά» καθώς και στην αυτοπαρουσίαση κάθε ανθρώπου». Ο ομογενής καθηγητής προέβη στις επισημάνσεις του στο πλαίσιο συνέντευξης που παραχώρησε στο Ελληνικό Πρόγραμμα της Ραδιοφωνίας SBS και τον διευθυντή του Θέμη Καλλό, με απώτερο στόχο να ενθαρρυνθούν ομογενείς και άλλης καταγωγής σπουδαστές να εγγραφούν σε Τμήματα Ελληνικών σε αυστραλιανά πανεπιστήμια.

Η συνέντευξη έχει ως ακολούθως:

Θ.Κ. Σε λίγες ημέρες ξεκινούν τα μαθήτα στο δικό σας Πανεπιστήμιο. Πώς πηγαίνουν οι εγγραφές, έχετε κάποιες ενδείξεις;
Βρασίδας Καραλής: Ακόμα είναι νωρίς, γιατί οι περισσότεροι Έλληνες γράφονται την τελευταία στιγμή, αλλά προς το παρόν οι εγγραφές είναι σταθερές. Είναι περισσότερες από πέρυσι, αλλά νομίζω υπάρχει μια αξιοσημείωτη και κρίσιμη πτώση στις εγγραφές μας. Από αυτή την άποψη, μια συζήτηση πιστεύω είναι πολύ ενδιαφέρουσα για να ευαισθητοποιήσει τους νέους φοιτητές που έρχονται στο Πανεπιστήμιο γιατί δεν ξέρουν ακόμα και τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να εγγραφούν.

Κύριε καθηγητά, τι πρέπει να ξέρουν οι φοιτητές και ειδικά οι πρωτοετείς, που τώρα ξεκινούν;
Στο παρελθόν υπήρχε μια προσωπική σχέση μεταξύ μαθητών και Πανεπιστημίου. Πήγαινε κάποιος να βρει τους γραμματείς, το διδακτικό προσωπικό, τον λέκτορα, για πληροφορίες, ενημέρωση και τέτοια πράγματα. Τώρα όλα γίνονται ηλεκτρονικά. Δηλαδή, ένας μαθητής βρίσκεται στο σπίτι του και προσπαθεί να εγγραφεί με τον υπολογιστή στα μαθήματα που τον ενδιαφέρουν. Από αυτή την άποψη έχουμε χάσει αυτή την προσωπική επαφή. Πολλές φορές οι μαθητές όταν συναντούν κάποιες δυσκολίες στην ηλεκτρονική εγγραφή, δεν γράφονται, απογοητεύονται και μετά από λίγο σταματούν να προσπαθούν.
Το δικό μας Τμήμα βασίζεται σε ένα αίσθημα κοινότητας και επικοινωνίας με τους φοιτητές μας. Με αυτό τον τρόπο, όχι μόνο συνεχίζουμε έναν πολιτισμό σε γλωσσικό επίπεδο, αλλά και σε ένα επίπεδο καθημερινών σχέσεων.
Αν τα παιδιά αντιμετωπίζουν δυσκολίες, καλό θα ήταν να έρθουν σε επαφή με τους λέκτορες, δηλαδή εμένα και τον Αντώνη Δρακόπουλο. Θα μπορέσουμε να σας εξηγήσουμε τι γίνεται και πάντα θα υπάρχει μια λύση. Θα κάνουμε τα πάντα για να βοηθήσουμε, όχι μόνο για να κάνουνε Ελληνικά στο Πανεπιστήμιο, αλλά και γιατί συνεχίζουμε και έναν πολιτισμό. Ο πολιτισμός μας σε επίπεδο τριτοβαθμίου εκπαιδεύσεως και ειδικά στην Νέα Νότια Ουαλία, πρέπει να συνεχιστεί με κάθε τρόπο.

Η δική σας Έδρα Νεοελληνικών και Βυζαντινών Σπουδών τι προσφέρει;
Προσφέρουμε μεγάλη ποικιλία μαθημάτων, ανάλογα με το έτος που είναι κάποιος.
Στο πρώτο έτος προσφέρουμε μαθήματα Ελληνικών σε αυτούς που δεν ξέρουν καθόλου. Να μην φοβάται κάποιος να έρθει, γιατί έχουμε τμήματα για αρχαρίους. Οι αρχάριοι είναι το πιο σημαντικό τμήμα γιατί από αυτούς θα έρθει το δεύτερο και το τρίτο έτος. Δεν χρειάζεται να ξέρουν ούτε το αλφάβητο, γιατί εμείς από εκεί ξεκινάμε. Γι’ αυτούς που έχουν τελειώσει τις εισαγωγικές εξετάσεις της Γ’ Λυκείου (HSC) και έχουν κάνει μαθήματα Ελληνικών σε σχολεία της Νέας Νότιας Ουαλίας, προσφέρουμε στο πρώτο εξάμηνο μια συστηματική μελέτη της νεοελληνικής ιστορίας από το 1453 μέχρι σήμερα. Μαθαίνουμε τις περιπέτειες του Ελληνισμού και της πολιτικής του ιστορίας. Στο δεύτερο εξάμηνο κάνουμε λογοτεχία, τέχνες και, γενικότερα, την κουλτούρα μας, έτσι ώστε στο πρώτο έτος να έχουν μια πλήρη άποψη του ελληνικού φαινομένου σε όλες του τις διαστάσεις.
Στο δεύτερο έτος έχουμε περισσότερες επιλογές. Φέτος έχουμε μαθήματα για την πολιτική ιστορία της Ελλάδας, ως πολιτικού έθνους. Καλύπτουμε πολιτικές προσωπικότητες όπως ο Τρικούπης, ο Βενιζέλος, ο Καραμανλής, ο Παπανδρέου και οι νεότεροι. Στο δεύτερο εξάμηνο κάνουμε τον Σεφέρη, τον Ελύτη, τους μεταμοντερνιστές και την προσπάθεια να μπει η Ελλάδα στον ευρωπαϊκό πολιτισμό, όπως έγινε στον 20ό αιώνα. Ταυτόχρονα, κάνουμε μαθήματα μετάφρασης, ανάγνωσης και γραφής. Για παράδειγμα, πώς να διαβάζουν σύγχρονες ελληνικές εφημερίδες όπως τυπώνονται σήμερα, γιατί η γλώσσα διαρκώς αλλάζει και προσπαθούμε να ανανεώνουμε την επαφή με τη γλωσσική πραγματικότητα της Ελλάδας.

Μπορούν μαθητές από άλλες σχολές του Πανεπιστημίου σας να πάρουν μαθήματα Ελληνικών;
Στο πρώτο έτος μπορούν να πάρουν μαθήματα Eλληνικών όποτε θέλουν. Μπορούν να πάρουν Eλληνικά από οποιαδήποτε σχολή και αν προέρχονται. Στο δεύτερο έτος, μπορούν να κάνουν Eλληνικά ως elective και ως ένα δεύτερο major αν τους ενδιαφέρει. Βέβαια, αυτό σημαίνει περισσότερες ώρες για τα μαθήματα που μας αφορούν και τα μαθήματα που θα εγγραφούν οι φοιτητές, αλλά νομίζω είμαστε πολύ ευέλικτοι στο ωριαίο και στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα. Μπορούμε να κάνουμε μικρότερα τμήματα για εκείνους που ενδιαφέρονται και μπορούμε να αναπτύξουμε ένα πρόγραμμα γύρω από τις ανάγκες συγκεκριμένων φοιτητών. Αυτό δείχνει ότι είμαστε αποφασισμένοι να προσφέρουμε κάθε βοήθεια στους μαθητές που θέλουν να κάνουν Eλληνικά.

Οι μαθητές από άλλα Πανεπιστήμια, έχουν τη δυνατότητα να κάνουν μαθήματα στο δικό σας Tμήμα;
Ναι, και μάλιστα μαθητές από το πανεπιστήμιο UTS, το Notre Damme και το Πανεπιστήμιο Νέας Νότιας Ουαλίας μπορούν να πάρουν μαθήματα από εμάς στο δεύτερο και τρίτο έτος μέσω της διαπανεπιστημιακής μετεγγραφής (cross institutional transfer).

Μιλούμε για τα Ελληνικά και καταλαβαίνουμε τους λόγους οι περισσότεροι. Είναι η καταγωγή μας, ο πολιτισμός μας, η γενέτειρά μας… Όμως ένα τρίτο πρόσωπο θα σας ρωτήσει: η Ελληνική γλώσσα χρησιμεύει και για βιοποριστικούς λόγους;
Νομίζω θα είναι πολύ χρήσιμη στους Αυστραλούς ελληνικής καταγωγής. Θα μπορούν να επικοινωνήσουν με την παλαιότερη γενιά, με τους συγγενείς τους στην Ελλάδα και άλλους Έλληνες. Σήμερα με το διαδίκτυο οι αποστάσεις έχουν διαλυθεί και νομίζω μπορεί έτσι κάποιος να ακούσει ραδιοφωνο στα Ελληνικά, να δει τηλεόραση και να ενημερωθεί άμεσα για το τι γίνεται στην Ελλάδα.
Επίσης, τα Ελληνικά έχουν μια τεράστια παραγωγική ικανότητα νέων λέξεων και νέων εννοιών. Το 80% των νέων λέξεων που παράγονται στα Αγγλικά είναι ελληνικής προέλευσης -ελληνολατινικής, αλλά κυρίως ελληνικής- διότι η Ελληνική γλώσσα μπορεί να συνδυάζει λέξεις και να παράγει νέες έννοιες. Αυτή η παραγωγική δυναμική της Ελληνικής γλώσσας μπορεί να φανεί πολύ χρήσιμη στη δουλειά. Δεν αρκεί να έχεις μόνο δεξιότητες και προσόντα. Χρειάζεται να ξέρεις να παρουσιάζεις τον ευατό σου. Αυτό που οι αρχαίοι Έλληνες έλεγαν «παρρησία».
Εμείς μέσω της διδασκαλίας των Ελληνικών, αποβλέπουμε στο να κάνουμε αυτή τη χρήσιμη εκλέπτυνση και βελτίωση των Αγγλικών των φοιτητών μας. Η γνώση της Ελληνικής γλώσσας βελτιώνει τον τρόπο που σκεφτόμαστε στα Αγγλικά, γιατί είναι μια γλώσσα που βασίζεται σε αφηρημένες έννοιες και, ταυτόχρονα, σε έννοιες που χρησιμεύουν πάρα πολύ στη αυτοπαρουσίαση κάθε ανθρώπου.

Τα τελευταία χρόνια έχουν έρθει πολλοί συμπατριώτες μας από την Ελλάδα στην Αυστραλία. Έχει γίνει αισθητό αυτό το ρεύμα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της Αυστραλίας;
Νομίζω πέρυσι είδαμε για πρώτη φορά έναν μεγάλο αριθμό φοιτητών που ήρθαν από την Ελλάδα να εγγράφονται στα μαθήματά μας. Υπάρχει νομίζω μια αξιοπρόσεκτη αύξηση στον αριθμό αυτό. Βέβαια, αυτό δημιουργεί και τα δικά του προβλήματα. Συνήθως, τα παιδιά αυτά μιλούν και διαβάζουν άνετα τα Ελληνικά και θα πάρουν άλλα μαθήματα, αλλά αντιμετωπίζουν στην αρχή δυσκολίες στα Αγγλικά. Εμείς είμαστε εδώ και πάλι να βοηθήσουμε. Πέρυσι είχα πολλούς μαθητές στη μετάφραση, έξι από τους οποίους ήταν από την Ελλάδα. Φτιάξαμε ειδικά μαθήματα γι’ αυτούς και νομίζω ήμασταν όλοι πολύ ικανοποιημένοι στο τέλος.

Πώς μπορούν οι παππούδες και οι γιαγιάδες να ενθαρρύνουν τα εγγόνια τους να πάρουν έστω και ένα μάθημα Ελληνικών στο πανεπιστήμιο;
Είμαστε μια παροικία που ακόμα οι γενιές συμβιώνουν η μία με την άλλη. Δεν έχουμε αυτή την ατομοκεντρική αντίληψη που έχουν οι αγγλοσαξονικές κοινωνίες. Ο παππούς, η γιαγιά, το ζευγάρι και τα παιδιά, όλοι συμβιώνουν σε ένα κοινό χώρο ή, τουλάχιστον, κοντά ο ένας στον άλλο. Νομίζω, ο παππούς και η γιαγιά πρέπει να δώσουν τη συμβουλή και την αναγκαία ενθάρρυνση στους νέους ανθρώπους να κάνουν Ελληνικά, γιατί είναι ο καλύτερος τρόπος να επικοινωνήσουν μαζί τους, με την παράδοση από την οποία προέρχονται και, στο τέλος, να κατανοήσουν ο ένας τον άλλο καλύτερα. Νομίζω ότι είναι στο τέλος, ένα ζήτημα αυτοκατανόησης. Μαθαίνουμε έτσι το νόημα της ζωής μας. Όχι της ζωής γενικά, αλλά το νόημα της ζωής μας. Τα Ελληνικά, η ελληνική καταγωγή, η ελληνική ρίζα, αν δεν τα καταλαβαίνουμε αυτά, αισθανόμαστε ότι είμαστε «ξωμερίτες», ότι δεν ανήκουμε σε έναν τόπο και, τέλος, δεν ανήκουμε στον ευατό μας, από εκεί που προερχόμαστε, γιατί το όνομά σου δηλώνει και από πού προέρχεσαι.

(neoskosmos.com)