Ελληνιστική Αλεξάνδρεια: Εορτάζοντας 24 αιώνες – Διεθνές συνέδριο στο Μουσείο της Ακρόπολης
Τριήμερο διεθνές συνέδριο, αφιερωμένο στην Ελληνιστική Αλεξάνδρεια και τη σπουδαιότητά της στον παγκόσμιο πολιτισμό, πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο της Ακρόπολης, από τις 13 έως τις 15 Δεκεμβρίου 2017, με συνδιοργανωτές το Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, το Κέντρο Ελληνιστικών Σπουδών της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, το Μουσείο της Ακρόπολης και το Μαριολοπουλείο-Καναγκινείο Ίδρυμα Επιστημών Περιβάλλοντος, υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Την εναρκτήρια ομιλία εκφώνησε η Πρέσβυς Καλής Θελήσεως της UNESCO κυρία Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, η οποία σημείωσε ότι «είναι μια μεγάλη στιγμή για το Ίδρυμά μας, καθώς πραγματοποιούμε μια πρωτοβουλία εθνικής σημασίας» με στόχο να στρέψει την προσοχή των ερευνητών και της κοινής γνώμης στον Ελληνιστικό κόσμο. «Μέσα στη ροή της ιστορίας, είμαστε η γενιά που με συγκίνηση έζησε πριν από 27 χρόνια, το 1990, την ιστορική συνάντηση στο Ασουάν της Αιγύπτου όπου υπεγράφη η Διακήρυξη για την αναβίωση της Αρχαίας Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας. Με την UNESCO να πρωτοστατεί στην προσπάθεια αυτή, έγινε η αρχή της πραγματοποίησης ενός από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στην ιστορία του σύγχρονου κόσμου. Στα 15 χρόνια λειτουργίας της, η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας γίνεται ναός του πνεύματος και ένας νέος φάρος γνώσης για ολόκληρη την υφήλιο. Αυτό αποτελεί μια μεγάλη προσφορά του Αιγυπτιακού Κράτους στην ανθρωπότητα που στηρίζεται ολόθερμα από τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντελ Φατάχ αλ-Σίσι».
«Τις χρυσές σελίδες της Ελληνιστικής Περιόδου και αυτή την ιστορική σχέση των δύο λαών, θελήσαμε να φωτίσουμε ακόμα περισσότερο με την ίδρυση και χρηματοδότηση του “Κέντρου Ελληνιστικών Σπουδών” στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, το 2008. Από τότε μέχρι σήμερα, το Ίδρυμά μας δίνει μέσα από το Κέντρο αυτό τη δυνατότητα σε φοιτητές από όλο τον κόσμο να κάνουν πτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές στην ιστορία, τη λογοτεχνία, τις τέχνες, την αρχαιολογία, την αρχιτεκτονική και τη φιλοσοφία, ενώ παράλληλα έχουμε οργανώσει πολλές εκδηλώσεις, διαλέξεις και ημερίδες για την Βιβλιοθήκη. Και συνεχίζουμε με το σημερινό Συνέδριο, επιθυμώντας να προσθέσουμε μια ακόμα σελίδα στην συνεργασία μας με την Βιβλιοθήκη με χαρακτήρα επετειακό και ταυτόχρονα διεπιστημονικό» πρόσθεσε η κυρία Βαρδινογιάννη.
Αναφερόμενος στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο, ο Δρ. Mostafa El Feki, Διευθυντής της Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, επισήμανε, μεταξύ άλλων: «Κανείς δεν μπορεί να μην αναφερθεί στην ελληνική συμβολή στην ίδρυση της πόλης της Αλεξάνδρειας, μιας πόλης που χαρακτηρίζεται από κοσμοπολιτισμό, και θα ανακτήσει την ταυτότητά της μόνο αν επιστρέψουν όσοι αποχώρησαν (…) Ο διάλογος των πολιτισμών ξεκίνησε πριν από 24 αιώνες στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Δεσμευόμαστε να τον συνεχίσουμε με όλες μας τις δυνάμεις».
Κατόπιν τον λόγο έλαβε ο καθηγητής Ashraf Farrag ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό στο Συνέδριο εκ μέρους του Προέδρου του Πανεπιστημίου της Αλεξάνδρειας, Δρ. Essam ElKordi: «Η Ελληνιστική Αλεξάνδρεια, είπε μεταξύ άλλων, αποτέλεσε μοντέλο για την ανάμιξη των πολιτισμών και των γνώσεων… Τον 3ο αιώνα π.Χ. το όνειρο του Μεγάλου Αλέξανδρου έγινε πραγματικότητα: δημιούργησε μία Κοσμόπολη, ένα φωτεινό παράδειγμα πολιτισμού. Το σύγχρονο Πανεπιστήμιο της Αλεξάνδρειας αποτελεί ένα “μουσείο γνώσεων”, καθώς αποτελεί συνέχεια του χώρου των Μουσών, του Μουσείου της Ελληνιστικής περιόδου, μέρος του οποίου υπήρξε και η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Το Αρχαίο Πανεπιστήμιο της Αλεξάνδρειας ήταν ένα αρχαίο μουσείο, ενώ η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ήταν συνδεδεμένη με την επανάσταση της γνώσης του 3ου αιώνα π.Χ».
Εν συνεχεία ο πρόεδρος του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Δημήτριος Παντερμαλής, από το βήμα του συνεδρίου, υπογράμμισε ότι «η Αλεξάνδρεια είναι το απωθημένο του κάθε αρχαιολόγου» και αναφερόμενος στον εορτασμό των 24 αιώνων από την ίδρυσή της είπε ότι στο μουσείο της Ακρόπολης το προσεχές διάστημα θα προβάλλεται διαρκώς βίντεο, σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη, που περιλαμβάνει εικόνες της Αλεξάνδρειας του σήμερα και του χθες, μέσα από ιστορικούς θησαυρούς, αρχαία μνημεία, τους χάρτες του Πτολεμαίου, τις επιστήμες, μουσικά όργανα κτλ.
Αμέσως μετά τον κύριο Παντερμαλή τον λόγο έλαβε ο Αλεξανδρινής καταγωγής πρόεδρος του Μαριολοπουλείου –Καναγκινείου Ιδρύματος Επιστημών Περιβάλλοντος, Ακαδημαϊκός Χρήστος Ζερεφός, ο οποίος αναφέρθηκε στη μεγάλη επανάσταση στις Επιστήμες, στις Τέχνες και στα Γράμματα που ξεκίνησε από την Αλεξάνδρεια. «Το αποκορύφωμα του Ελληνιστικού πνεύματος που αποτέλεσε το έναυσμα της αναγέννησης και του διαφωτισμού της Ευρώπης, έχει τις ρίζες του στην Αλεξάνδρεια. Εκεί δημιουργήθηκε το πρώτο Πανεπιστήμιο όπου λατρεύονταν οι τέχνες, τα γράμματα και οι επιστήμες, στον περίφημο χώρο των Μουσών, το Μουσείο… Στην Αλεξάνδρεια γεννήθηκε η Γεωμετρία από τον Ευκλείδη καθώς και η στερεομετρία των κωνικών τομών του Απολλωνίου και του Θέονος. Στην Αλεξάνδρεια γεννήθηκε η Στατική και η Μηχανική Συστημάτων από τον Αρχιμήδη. Στην Αλεξάνδρεια γεννήθηκαν τα αυτόματα και μεταλαμπαδεύτηκε η ηλιοκεντρική Αστρονομία του Αριστάρχου από τη Σάμο. Στην Ελληνιστική Αλεξάνδρεια γεννήθηκε η Οπτική και η Υδροδυναμική ως επιστήμες από σπουδαίους επιστήμονες όπως ο Αρχιμήδης, ο Ευκλείδης, ο Κτησίβιος και πολλοί άλλοι. Στον κολοφώνα της ανάπτυξης της Οπτικής Επιστήμης κτίζεται το ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου, ο Φάρος της Αλεξανδρείας… Στην Αλεξάνδρεια γεννήθηκε η επιστήμη της Γεωγραφίας και οι συντεταγμένες. Στην Αλεξάνδρεια γεννιέται και η επιστήμη της απροσδιοριστίας στα μαθηματικά από τον Διόφαντο και οι θεωρίες του Πάππου. Γεννιέται η Φυσιολογία ως θεμέλιο της Ιατρικής Επιστήμης από τον Ηρόφιλο… Στην Αλεξάνδρεια γεννήθηκε το πρώτο πληκτροφόρο πνευστό όργανο, η ύδραυλις…». Και κλείνοντας την ομιλία του ο κύριος Ζερεφός επεσήμανε: «Οι εργασίες του επετειακού Συνεδρίου 24 αιώνων Ελληνιστικής Αλεξάνδρειας στηρίζονται σε 32 παρουσιάσεις εργασιών από τους επιφανέστερους στα θέματα της Ελληνιστικής Αλεξάνδρειας που καλύπτουν τους τομείς της Ιστορίας, της Αρχαιολογίας, της Φιλοσοφίας, των Γραμμάτων και Τεχνών καθώς και των Επιστημών της Ιατρικής, της Τεχνολογίας, του Πολιτισμού, τις Νομικές Επιστήμες καθώς επίσης και τις Επιστήμες του Περιβάλλοντος».
Ακολούθησε η ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλοπούλου, ο οποίος συνεχάρη θερμά τους διοργανωτές του Συνεδρίου για την πρωτοβουλία τους, καθώς όπως είπε μέσα από τέτοιες πρωτοβουλίες βλέπει κανείς ποια είναι η δύναμη της Ελλάδας και του Ελληνισμού: «Είμαι βέβαιος ότι μέσα από τις εργασίες που θα παρουσιασθούν σ’ αυτό το Συνέδριο θ’ αναδειχθούν η τεράστια σημασία των πρωτότυπων ιδεών της ελληνιστικής εποχής και ο ιδιαίτερος νεωτερισμός της ατμόσφαιρας της εποχής, με τρόπο που θα φωτίσει την επίδραση των ελληνιστικών ιδεών στη σύγχρονη φιλοσοφία, στην τέχνη και στη σύγχρονη επιστήμη».
Μετά την ολοκλήρωση της ομιλίας του Προέδρου της Δημοκρατίας η κυρία Βαρδινογιάννη, αφού τον ευχαρίστησε θερμά για την παρουσία του, τιμής ένεκεν του πρόσφερε μια σειρά συλλεκτικών γραμματοσήμων των ΕΛΤΑ, αφιερωμένων στην επέτειο των 24 αιώνων της Ελληνιστικής Αλεξάνδρειας, που κυκλοφόρησε αποκλειστικά χθες με αφορμή την έναρξη του επετειακού αυτού Συνεδρίου.
Τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας διαδέχτηκε στο βήμα του Συνεδρίου ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής, Θεόδωρος ο οποίος συγκινημένος απηύθυνε θερμό χαιρετισμό: «Απόψε, είπε, η Αλεξάνδρεια μας λέει “έλα κοντά μου, ανακάλυψέ με, αγάπησέ με, περπάτησέ με ταπεινά” και οι φτωχοί Αιγύπτιοι θα σου πουν “αυτή την πίτα που τρώμε έλα να την μοιραστείς μαζί μας”… Η Ελληνιστική Αλεξάνδρεια είναι ένα μυστήριο που μας καλεί να την ανακαλύψουμε κάθε μέρα. Και δεν θα την ανακαλύψεις αν δεν την αγαπήσεις. Το τρίγωνο Ελλάδα-Κύπρος- Αίγυπτος πρέπει να φωτίσει ξανά τον κόσμο».
Ο επίλογος της τελετής έναρξης του Συνεδρίου ήταν μουσικός με τον διεθνούς φήμης συνθέτη και πιανίστα Στέφανο Κορκολή στο πιάνο και την εξαιρετική ερμηνεύτρια Σοφία Μανουσάκη να ερμηνεύει τρία μελοποιημένα από τον Στέφανο Κορκολή ποιήματα του μεγάλου Αλεξανδρινού ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη.
(Newsbomb.gr)