Διορθόδοξος θεολογικός διάλογος στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας για τον Άγιο Κύριλλο Λούκαρη

ΕΚΚΛΗΣΙΑ (ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΑ)

Την 25η Ιουνίου ε.έ., με πρωτοβουλία της ΑΘΜ του Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου Β΄και με την παρουσία των εκπροσώπων των Αγίων Ορθοδόξων Εκκλησιών: Αντιοχείας Αρχιμ. Δαμασκηνού Αλκέντε, Ιεροσολύμων Αρχιεπ. Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου, Ρωσίας Αρχιεπ. Βλαντικαυκάζ κ. Λεωνίδα, Βουλγαρίας Μητροπ. Βράτσης κ. Γρηγορίου, Κύπρου Επίσκ. Χύτρων κ. Λεοντίου, Ελλάδος Μητροπ. Σύρου κ. Δωροθέου, Πολωνίας Επίσκ. Χαϊνούβκα κ. Παύλου και Τσεχίας-Σλοβακίας Μητροπ. Μιχαλουπόλεως κ. Γεωργίου, ξεκίνησε η πρώτη Συνεδρία, υπό την προεδρία του Σεβασμ. Γέροντος Μητροπολίτου Περγάμου, εκπροσώπου της ΑΘΠ του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, στο Συνεδριακό Κέντρο της Πατριαρχικής Βιβλιοθήκης, κατά την οποία ανεγνώσθησαν οι Χαιρετισμοί και τα Μηνύματα των εκπροσώπων των Προκαθημένων των κατά τόπους Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Στη συνέχεια, ακολούθησαν οι εισηγήσεις των:

Γέρ. Μητροπολίτου Ναϊρόμπι κ. Μακαρίου Τηλλυρίδη,  με θέμα: «Ο Άγιος Κύριλλος, μάρτυρας και αγωνιστής της οικουμενικής Ορθοδοξίας»

Πρωτ. Νικολάου Κακαβελάκη, με θέμα: «Επισκόπηση της προσωπικότητας και των θεολογικών αντιλήψεων του Αγίου Κυρίλλου υπό το φως της ιστορικής αλήθειας»

Σεβασμ. Μητροπολίτου Πέτρας καί Χερρονήσου κ. Γερασίμου, με θέμα: «Η Ιερά Μονή Αγκαράθου κατά την πατριαρχεία Κυρίλλου του Λουκάρεως»

Γρηγορίου Λιάντα, Επ. Καθηγητού Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσ/νίκης, με θέμα: «Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Κύριλλος Λούκαρις και η επιστολογραφία του με τον David le Leu de Wilhem (1618-1619), υπό το πρίσμα των διαχριστιανικών σχέσεων και της εκκλησιαστικής πολιτικής».

Ακολούθως, λόγω αυξημένου ενδιαφέροντος που προέκυψε από τις ανακοινώσεις των εισηγητών, ο Γερ. Μητροπ. Περγάμου κ. Ιωάννης πρότεινε να γίνει αναλυτική συζήτηση στο τέλος της ημέρας, αφού ολοκληρωθούν οι προγραμματισθείσες εισηγήσεις.

Κατά την απογευματινή συνεδρία, ανέπτυξαν τα θέματα τους οι κάτωθι:

Θεοφ. Επισκόπου Αβύδου κ. Κυρίλλου Κατερέλλου, με θέμα: «H Ορθοδοξία του μάρτυρος Πατριάρχου Κυρίλλου Λουκάρεως»

Αρχιμ. Φιλοθέου Μαρούδα, με θέμα:«Κύριλλος Λούκαρης, ο οικουμενικός και φιλαλήθης: μια Ορθόδοξη προσέγγιση των αμφισήμων όρων της αποδιδομένης εις αυτόν “Ομολογίας Πίστεως”».

Παναγιώτου Τζουμέρκα, Επίκ. Καθηγητού Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσ/νίκης, Νικολάου Τζουμέρκα, MA, Royal Holloway, University of London, με θέμα: «Η Πατριαρχική Βιβλιοθήκη Αλεξανδρείας επί Αγίου Κυρίλλου του Λουκάρεως».

Αμέσως μετά, επακολούθησε λίαν ενδιαφέρουσα και γόνιμη συζήτηση, που διαφώτισε άγνωστες πτυχές της σπουδαίας προσωπικότητος, του έργου και των θέσεων του Αγίου Κυρίλλου του Λουκάρεως.

Μετά το πέρας της απογευματινής συνεδρίας, οι σύνεδροι δεξιώθηκαν στην Προξενική κατοικία, από τον Εξοχ. Γενικό Πρόξενο της Ελλάδος στην Αλεξάνδρεια, κ. Εμμανουήλ Κακαβελάκη.

Την Τρίτη 26η Ιουνίου το πρωί, συνεχίσθηκαν οι εργασίες του Θεολογικού Συνεδρίου, με εισηγητή τον Σεβασμ. Μητροπολίτη Γαλλίας κ. Εμμανουήλ, με θέμα: «Η θεολογία της Θεοτόκου και η ομολογία του Οικουμενικού Πατριάρχου Κυρίλλου Λουκάρεως».

Αμέσως μετά, επακολούθησαν τοποθετήσεις και παρεμβάσεις των αντιπροσωπειών των Ορθοδόξων Εκκλησιών, επί των εισηγήσεων. Τέλος, εξεδόθη το επίσημο ανακοινωθέν του Διορθοδόξου Θεολογικού Συνεδρίου.

Το απόγευμα, τελέσθηκε στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Αλεξάνδρειας πανηγυρικός Πατριαρχικός Εσπερινός, επί τη μνήμη του Ιερομάρτυρος Κυρίλλου του Λουκάρεως, χοροστατούντος της ΑΘΜ του Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου Β΄, με την παρουσία των Εκπροσώπων των Αγιωτάτων Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Παρόντες ο Εξοχ. Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Αλεξάνδρεια κ. Εμμανουήλ Κακαβελάκης, εκπρόσωποι της Ελληνικής και Αραβόφωνης Κοινότητας, Σωματείων, το Σώμα Προσκόπων και ευσεβείς πιστοί.

Με το πέρας του Εσπερινού, πραγματοποιήθηκε μουσική εκδήλωση.

Την Τετάρτη 27η Ιουνίου, ημέρα μνήμης του μαρτυρικού θανάτου του Αγίου Κυρίλλου του Λουκάρεως (+1638), ο Αλεξανδρινός Προκαθήμενος κ.κ. Θεόδωρος Β΄ προεξήρχε πανηγυρικής Διορθοδόξου Θείας Λειτουργίας, συλλειτουργούντων των Εκπροσώπων των Αγιωτάτων Εκκλησιών: Αντιοχείας Αρχιμ. Δαμασκηνού Αλκέντε, Ιεροσολύμων Αρχιεπ. Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου, Ρωσίας Αρχιεπ. Βλαντικαυκάζ κ. Λεωνίδα, Βουλγαρίας Μητροπ. Βράτσης κ. Γρηγορίου, Κύπρου Επίσκ. Χύτρων κ. Λεοντίου, Ελλάδος Μητροπ. Σύρου κ. Δωροθέου, Πολωνίας Επίσκ. Χαϊνούβκα κ. Παύλου και Τσεχίας-Σλοβακίας Μητροπ. Μιχαλουπόλεως κ. Γεωργίου. Επίσης, συλλειτούργησαν οι Ιεράρχες: Γέρων Ναϊρόμπι κ. Μακάριος, Ερμουπόλεως κ. Νικόλαος, Μέμδιδος κ. Νικόδημος, Πέτρας και Χερρονήσου κ. Γεράσιμος και Βαβυλώνος κ. Θεόδωρος.

Εντός του Ιερού Βήματος συμπροσευχήθηκαν, ο εκπρόσωπος της ΑΘΠ του Οικουμενικού Πατριάρχου, Σεβασμ. Μητροπ. Γέρων Περγάμου κ. Ιωάννης, ο Σεβασμ. Μητροπ. Γαλλίας κ. Εμμανουήλ και ο Θεοφιλ. Επίσκοπος Αβύδου κ. Κύριλλος.

Στη Θεία Λειτουργία συμμετείχε και ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μεγίστης Μονής του Βατοπαιδίου, Πανοσιολ. Αρχιμ. κ. Εφραίμ.

Παρευρέθησαν ο Εξοχ. Πρέσβυς της Ελλάδος στην Αίγυπτο κ. Χρήστος-Μιχαήλ Διάμεσης, ο Εξοχ. Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Αλεξάνδρεια κ. Εμμανουήλ Κακαβελάκης, εκπρόσωποι της Ελληνικής και Αραβόφωνης Κοινότητας, Σωματείων, το Σώμα Προσκόπων και πλήθος πιστών από την Αλεξάνδρεια και το Κάϊρο.

Μετά τη Θεία Λειτουργία, ο Μακαριώτος Πατριάρχης δεξιώθηκε τους προσκεκλημένους σε γεύμα, στον Ελληνικό Ναυτικό Όμιλο Αλεξανδρείας.

***************

ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ

  1. Κατόπιν προσκλήσεως της ΑΘΜ του Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ.κ. Θεοδώρου Β΄ συνήλθε από 24 έως 27 Ιουνίου 2018 στην Αλεξάνδρεια Διορθόδοξο Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα: «Άγιος Ιερομάρτυς, Πατριάρχης Αλεξανδρείας και κατόπιν Κωνσταντινουπόλεως, Κύριλλος ο Λούκαρις», στο οποίο συμμετείχαν εκπρόσωποι των Ορθοδόξων Εκκλησιών: Οικουμενικού Πατριαρχείου, Αντιοχείας, Ιεροσολύμων, Ρωσίας, Βουλγαρίας, Κύπρου, Ελλάδος, Πολωνίας και Τσεχίας-Σλοβακίας. Οι Εκκλησίες Σερβίας και Ρουμανίας εκωλύθησαν να αποστείλουν εκπροσώπους, απηύθυναν όμως μηνύματα χαιρετίζοντα θερμά την πρωτοβουλία συγκλήσεως του Συνεδρίου.
  2. Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου έγιναν εισηγήσεις με θέματα αφορώντα στον βίο και το έργο του Πατριάρχου Κυρίλλου Λουκάρεως με βάση υλικό εκδεδομένων και ανεκδότων πηγών.
  3. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πηγές, ιδίως το συγγραφικό του έργο αλλά και τη Συνοδική συνείδηση της Εκκλησίας, όπως αυτή εξεφράσθη και κατεγράφη στις Πανορθοδόξου κύρους Συνόδους Κωνσταντινουπόλεως-Ιασίου (1642), Κωνσταντινουπόλεως (1672) και Ιεροσολύμων (1672), διεπιστώθη το Ορθόδοξο φρόνημα του Πατριάρχου Κυρίλλου Λουκάρεως.
  4. Στην ποιμαντική του διακονία και τους αγώνες του υπέρ του πληρώματος της Ορθοδόξου Εκκλησίας, οφείλεται η διάσωσή Της σε μία κρίσιμη για την υπόστασή Της εποχή και η ύπαρξη ακόμη και σήμερα Ορθοδόξων λαών στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Η δράση του αυτή επεκτείνεται και στις Εκκλησίες Αλεξανδρείας, Ιεροσολύμων, Κύπρου, της γενέτειράς του Κρἠτης και στην πνευματική τροφό του Ιερά Μονή Αγκαράθου. 
  5. Η αγιότητα του βίου του και οι αγώνες του υπέρ της Ορθοδοξίας ετελειώθησαν δια του θυσιαστικού μαρτυρίου του.
  6. Οι εργασίες του Συνεδρίου ολοκληρώθηκαν δια Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας στον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Αλεξάνδρεια την 27η Ιουνίου, ημέρα εορτασμού της μνήμης του από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας.  

(Πατριαρχείο Αλεξανδρείας)